dr Anna Maleszka

Wydział Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

 

Streszczenie:

„Obywatelskość w miastach lokacyjnych a idea dobra wspólnego – zarys problemu”

W komunikacie zaprezentowany zostanie zarys podejmowanego problemu badawczego, jakim jest obywatelskość w mieście komunalnym w regionach poddawanych kolonizacji miejskiej. Obywatelskość jest ogólnoeuropejskim zjawiskiem, charakterystycznym dla miasta komunalnego. Wybór miast różnych regionów poddawanych kolonizacji miejskiej pozwala na badanie funkcjonowania tego pojęcia i zjawiska we wczesnej fazie rozwoju gminy miejskiej, w oparciu o zróżnicowaną bazę źródłową. Ogólnie, kwestia obywatelskości w miastach epok przedindustrialnych może być analizowana na trzech poziomach: formalnoprawnej, na poziomie porządku społeczno-politycznego (hegemonia) oraz na poziomie mentalności. Co szczególnie istotne, na charakter i zakres obywatelskości wpływ w miastach lokacyjnych mogła mieć zarówno wizja fundatora miasta i nadane przezeń ramy prawne, jak i – wydaje się, w znacznie większym wymiarze – sama gmina; bowiem obywatelskość, rozumiana nie tylko jako katalog cnót obywatelskich, praw i obowiązków, ale również pozycja obywateli w porządku społeczno-politycznym gminy i wspólnie uznawane wartości, nie musiała wynikać bezpośrednio ze stosowania prawa miejskiego, lecz była określana w toku życia miejskiego, niejako dostarczając „ducha” spisanej literze prawa i będąc przez to bardziej podatną na modyfikacje w zależności od potrzeby. Nadrzędną, pojawiającą się w różnych regionach Europy ideą, zasilającą i organizującą koncepcję obywatelskości, było dobro wspólne. Celem wystąpienia jest zaprezentowanie pytań badawczych i wstępnych ustaleń projektu.

 

Biogram:

Pracuje jako adiunkt w Katedrze Historii Średniowiecznej i Nauk Pomocniczych Historii Wydziału Nauk Historycznych UMK. W 2022 roku uzyskała stopień doktora na podstawie pracy pt. „Urbanizacja na obrzeżach łacińskiej Europy. Studium komparatystyczne rozwoju miast i krajobrazu miejskiego w Prusach, Inflantach i Irlandii w XII-XIV wieku”. Jest członkinią zespołu atlasu historycznego miast polskich, Atlas Working Group działającej przy International Commission for the History of Towns, a także sekretarzem redakcji rocznika „Ordines Militares Colloquia Torunensia Historica”. Jest także absolwentką filologii angielskiej i zajmuje się przekładem w parze PL<>EN. Pracuje obecnie nad nowym projektem dotyczącym obywatelskości w miastach bałtyckiej Hanzy. Kieruje pracami grupy badawczej IDUB UMK „Space between us: Group for interdisciplinary urban research” (2023-2025). Z Forum Młodych Badaczy Historii Miast związana jest od 2013 roku, kiedy spotkania młodych historyków miast miały jeszcze formułę corocznej konferencji organizowanej w Towarzystwie Naukowym w Toruniu z inicjatywy dr Julii Możdżeń. Podczas odbywającej się wówczas II Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Młodych Badaczy „Od miłości do nienawiści – od zachwytu do pogardy”, wygłosiła referat pt. „Emocje wroga w miastach Ziemi Świętej na podstawie kronik chrześcijańskich autorów doby I i II krucjaty”. Od momentu przekształcenia konferencji w Forum obradujące przy konferencjach Komisji Historii Miast przy Komitecie Nauk Historycznych PAN, sprawuje pieczę nad jego organizacją w Toruniu. Dotychczas współorganizowała dwie toruńskie edycje Forum – w 2018 roku (I) oraz 2022 roku (IV).

Scholar: https://scholar.google.pl/citations?user=8bSTCCgAAAAJ&hl=pl

To top